ارزیابی رقابت پذیری و مزیت نسبی تولید محصولات زراعی با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی در استان اصفهان

محمودی, ابوالفضل; شوکت فدایی, محسن; علی رحیمی, سارا

ارزیابی رقابت پذیری و مزیت نسبی تولید محصولات زراعی با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی در استان اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران.

² دانشیار کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران

³ دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

در این پژوهش مزیت نسبی و شاخص های حمایتی محصولات اساسی زراعی در سطح استان اصفهان برای سال زراعی 1389-1388 با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی(Pam)محاسبه شد. محصولات مورد مطالعه عبارت از گندم آبی و دیم، جو آبی و دیم، عدس آبی و دیم، نخود آبی و دیم،ذرت دانه ای، آفتابگردان، پنبه، چغندر قند و هندوانه آبی میباشند. نتایج مطالعهی حاضردر خصوص شاخص مزیت نسبی(DRC) محصولات زراعی نشان داد که استان اصفهان در تولید محصولات گندم آبی و دیم، جو آبی، ذرت دانهای آبی، نخود دیم، عدس آبی، آفتابگردان آبی، چغندر قند و هندوانه آبی دارای مزیت نسبی است و سایر محصولات فاقد مزیت نسبی هستند. بررسی شاخص حمایت اسمی محصول(NPC) که گویای نسبت درآمد در قیمت بازاری بر قیمت سایهای میباشد، برای محصولات گندم آبی و دیم، جو آبی و دیم، ذرت دانه ای، نخود دیم، آفتابگردان آبی کوچکتر از یک و برای بقیه بزرگتر از یک میباشد. اگر NPC کوچکتر از یک باشد، نشاندهندهی این موضوع است که قیمت بازاری محصول کمتر از قیمت سایهای آن است. به عبارت دیگر سیاستهای دولت باعث شده قیمت این محصولات در داخل کشور کمتر از قیمت مرزی در نرخ سایه ای ارز باشد که نشان از اعمال مالیات ضمنی بر تولیدکنندگان این محصولات دارد. شاخص حمایت اسمی از نهاده که نشاندهندهی نسبت هزینهی نهادههای قابل تجارت در قیمت بازاری به هزینهی نهادههای قابل تجارت در قیمت سایهای میباشد. در مورد محصولات گندم آبی، جو آبی و دیم، ذرت دانهای، نخود آبی، پنبه و چغندر قند کمتر از یک محاسبه شده که حاکی از آن است که زارعین در خصوص نهادههای قابل تجارت مورد حمایت قرار گرفتهاند. بهطورکلی نرخ حمایت مؤثر که نشاندهندهی ارزش افزوده در قیمت بازاری به ارزش افزوده به قیمت سایهای میباشد، نیز برای گندم دیم، جو آبی، جو دیم، نخود دیم، آفتابگردان کوچکتر از یک محاسبه شده که نشاندهندهی عدم حمایت مؤثر دولت از تولیدکنندگان این محصولات و اخذ مالیات میباشد.

طبقهبندیJEL:C22، D51، D81، Q14

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20086407.1393.6.22.6.8

عنوان مقاله [English]

‍Competitiveness and Comparative Advantage of Crops in Isfahan Province

نویسندگان [English]

A. M ¹
M. SH ²
S. A ³

چکیده [English]

This paper aims to determine comparative advantage and competitiveness of crops in Isfahan province in agricultural year of 2009-2010 by using policy analysis matrix method. Selected products are wheat, barley, lentil, peas, beans, corn, sunflower, cotton, sugar beet, and watermelon. The results based on DRC showed that Isfahan province had comparative advantage in irrigated wheat, irrigated barley, beans, corn, peas, lentil, sunflower, sugar beet, and watermelon. Results of Nominal Price Coefficient (NPC) showed that coefficients for irrigated and rain -fed wheat, barley, beans, corn, peas, and sunflower were less than 1 and for other crops were more than 1. This indicates that most of crops have not received needed support from government. In addition, the results showed that while farmers received support for tradable inputs from government, the effective price support coefficients for most of crops were less than one.

کلیدواژه‌ها [English]