ارزیابی کشاورزی پایدار و اثرات آن در حفاظت از منابع آب و خاک (مطالعه موردی: بخش حمیل شهرستان اسلام‌آباد غرب)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اشکان شفیعی ¹
• آئیژ عزمی ²

¹ گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

10.30495/jae.2023.31328.2367

چکیده

نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که 6 عامل، 69 درصد واریانس شاخص‌های کشاورزی پایدار را تبیین می‌کند و مهمترین متغیرها آن اطلاع‌رسانی کافی در زمینه منابع طبیعی، احساس مسئولیت برای حفظ منابع طبیعی روستا، فعالیت تشکل‌های مردمی ، باروری مناسب خاک، میزان کمیت و کیفیت آب شرب، میزان کاهش منابع آبی روستا با مقدار ویژه 504/4 و درصد تبیین واریانس 085/16 نخسین و مهمترین عامل برای ارزیابی کشاورزی پایدار است. در زمینه شاخص‌های حفاظت از منابع آب و خاک متغیرهای رضایت از وضعیت شغلی ، درآمدهای جانبی، جایگزینی منابع دیگر در صورت وقوع خشکسالی، ، وضعیت مالی مطلوب کمک اقتصادی به بهره‌برداران مرتع در شرایط بحرانی، رضایت از عملکرد مدیران محلی مهمترین عامل با مقدار ویژه 547/8 و تبیین واریانس 580/28، می‌باشد. براساس نتایج رگرسیون بین شاخص‌های توسعه پایدار و حفاظت از منابع ارتباط معناداری وجود دارد و بُعد اقتصادی با ضریب بتای 798 بیشترین تأثیر را دارد. همچنین میزان همبستگی عامل‌های مورد بررسی با حفاظت از منابع مثبت بدست آمد. تحلیل خوشه‌ای وT مستقل نشان داد که اغلب روستاها در شرایط نامناسب قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

• کشاورزی پایدار
• فرسایش خاک
• عوامل اقتصادی و اجتماعی
• سلامت زیست‌محیطی

---

عنوان مقاله [English]

Assessment of the effects of sustainable agriculture on water and soil resources (Case study: Homil District of Islamabad Gharb County)

نویسندگان [English]

• ashkan shafiee ¹
• Aeizh Azmi ²

¹ Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran

² Department of Geography, Faculty of Literature and Human Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.

چکیده [English]

The results of the research showed that 6 factors explain 69% of the variance of sustainable agriculture indicators, and awareness of natural resources, sense of responsibility for preserving the natural resources of the village, popular organizations in preserving natural resources, the quantity and quality of drinking water with a specific value of 4.504 and the variance explanation percentage of 16.085 are the most important factors in the evaluation of sustainable agriculture. In terms of water and soil resource protection indicators, variables of job satisfaction, acceptable income status, side incomes, income class gap and replacement of other resources in case of drought have a specific value of 8.547 and its variance explanation is 28.580. The regression results show that there is a significant relationship between sustainable rural development indicators and resource protection. With a beta coefficient of 798, the economic dimension has the greatest impact. Also, the correlation level of the studied factors with resource protection was positive and high. Based on cluster analysis and independent T, most of the villages are in poor conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

• sustainable agriculture
• soil erosion
• economic and social factors
• environmental health